§ 189

§ 189

Politik ekonomi başlangıcını bu bakış açısından alan, ama sonra kitlelerin ilişki ve devimlerini nitel ve nicel belirlilik ve karışıklıkları içinde açımlayan bilimdir. — Bu doğuşunu modern zamanların toprağında bulan bilimlerden biridir. Gelişimi ilginçtir, (bkz. Smith, Say, Ricardo*) ve düşüncenin ilkin önünde yatan sonsuz bir tekillikler çokluğundan olgunun yalın ilkelerini, onda etkin olan ve onu yöneten Anlağı bulup çıkarmasını anlatır. — Bir yandan gereksinimler dizgesinde olguda yatan ve kendini etkinleştiren bu ussallık görünüşünü tanımak rahatlatıcı iken, evrik olarak yine bu öyle bir alandır ki orada Anlak öznel erekleri ve ahlaksal görüşleri doyumsuzlukları ve ahlaksal hoşnutsuzlukları içinde başıboş bırakır.

Die Staatsökonomie ist die Wissenschaft, die von diesen Gesichtspunkten ihren Ausgang hat, dann aber das Verhältnis und die Bewegung der Massen in ihrer qualitativen und quantitativen Bestimmtheit und Verwicklung darzulegen hat. — Es ist dies eine der Wissenschaften, die in neuerer Zeit als ihrem Boden entstanden ist. Ihre Entwicklung zeigt das Interessante, wie der Gedanke (s. Smith, Say, Ricardo) aus der unendlichen Menge von Einzelheiten, die zunächst vor ihm liegen, die einfachen Prinzipien der Sache, den in ihr wirksamen und sie regierenden Verstand herausfindet. — Wie es einerseits das Versöhnende ist, in der Sphäre der Bedürfnisse dies in der Sache liegende und sich betätigende Scheinen der Vernünftigkeit zu erkennen, so ist umgekehrt dies das Feld, wo der Verstand der subjektiven Zwecke und moralischen Meinungen seine Unzufriedenheit und moralische Verdrießlichkeit ausläßt.

Ekonomi ya da Oekonomi (moral ve politik) sözcüğü ev, oikos, ve yasa, nomos,sözcüklerinden türer ve başlangıçta yalnızca bütün ailenin ortak iyiliği için evin bilge ve meşru yönetimi demekti. Terimin anlamı daha sonra Devlet olan o büyük ailenin yönetimine genişletildi. Sözcüğün bu iki anlamını ayırdetmek için, ikinci duruma genel ya da politik ekonomi, ve ilk duruma ev ekonomisi ya da tikel ekonomi denir.

[Modern toplumun gelişiminin bu erken aşamasında Ekonomi kavramı henüz bütün bir toplumsal üretim ilişkileri alanını kapsamaz.]

Ekonomi alanının olasılık düzleminde kalması onun denetlenebilmesinin de olasılık düzleminde kalması demektir. Bu olgu Ekonominin soyut Hak alanı olmasına, Mülkiyetin bireysel özence altgüdümlü olmasına bağlıdır. Ama yine aynı zeminde bütün bir Ekonomi alanı değişime açık kalır ve bu değişimin bir Gelişim olması bireysel istencin özgür olmasına ve böylece Törelliğin bütününde değişime ve gelişime açık olmasına dayanır.

Türbin Rotor, ABB. Bu uygulayımsal bilginin, yüksek nitelikli emeğin bir başyapıtıdır. İnsanın Doğaya karşı bir utkusudur. Ama eşit ölçüde de bir TÖRELLİK başyapıtıdır. İnsan Erdeminin bir cisimselleşmesidir. Sayısız sözleşme, yükümlülük ve kuralın uygulaması olmaksızın üretilemez. Ve gene de politik süreçte bir yoketme aygıtının parçası olabilir. Modern Törellik belirli modern törelliktir. Henüz Kavramına bütünüyle karşılık düşmez.

GDP nominal (tek renk). Burada ek olarak PPP (purchasing power parity :: satın alma gücü eşlemesi) veriliyor. Kaynak IMF.

GDP nominal sıralama , (Gros Domestic Product). Toplam Ulusal Üretim bir ulusun bir yıl içindeki üretim miktarını belirtir. GDP = tüketim + yatırım + hükümet harcamaları + (dışsatım - dışalım). Kaynak IMF

Kaynak

Adam Smith genel olarak Ekonomik Liberalizmin savunucuları arasında kabul edilir. Bireylerin başlıca güdülerinin öz-çıkar olduğunu kabul eder ve kendi çıkarları için çalışırken istemeden de olsa "görülmez bir el"in oyununa gelerek toplumsal gönencin büyümesine hizmet ettikleri gibi bir çıkarsama yapar. "Görülmez el" dediği şey bir Eylemin sonuçları arasında Amaçtan daha başkalarının bulunmasından başka birşey değildir, ve tüm sonuçlar öznenin sorumluluğuna yüklenemez. Modern bireyin Niyeti, Eyleminin güdüsü öz-çıkardır. Gene de, bireyleri Gereksinimlerinin çok ötesinde kazançlar edinmeye götüren güdünün ne olabileceği sorusu göründüğü kadar kolay değildir. "Öz-çıkar" anlatımı genel bir anlatımdır ve bireyin belirli çıkarının ne olduğunu söylemez. Çıkar uğruna çıkar, genelde Çıkar belirli bir güdü değildir. Bu güdü kendi başına alındığında bir erdemsizlik olarak görülür (Adam Smith bu olgunun bilincindedir ve ona kendine göre bir çözüm getirmiştir), ve kazanç güdüsü Yunanlılar, Romalılar ve Osmanlılar gibi kültürlerde her zaman küçümsenmiş ve Devletin yurttaşları olmayan azınlıkların eline bırakılmıştır. Modern insanın öz-çıkardan başka bir güdü tanımaması, özdeksel değerleri birincil değerleri olarak görmesi Reformasyonun dini toplumdan sürmesi ve içselleştirmesi ile bağdaşır. Bireyin yalnızlaşması onu güçsüzleştirir ve korkutur, ve Güç gereksinimi ya da Güç İstenci modern bireyin özsel bir dürtüsü ve karakterinin parçasıdır. Yarışmacılık zorunlu olarak bencilliktir, ve modern Toplumda topluluğun ortak dinsel değerlerde birleşen tini modern çıkar çatışmalar ortamında paranoid bir tine dönüşür. Modern bireyi ekonomik Eylemine iten güdü budur.

	"Erdem erdemsizlikten daha korkutucudur, çünkü onun aşırılıkları duyuncun düzenlemesi altında durmaz."	"Virtue is more to be feared than vice, because its excesses are not subject to the regulation of conscience."

Erdem modern ekonomik yarışmacı ilişkiler içinde ilkin korkutucu görünür, çünkü bireyi erdemsizler karşısında zayıf düşüreceği açıktır. Ama modern ekonomik ilişki erdemsizlik temelinde işlemez, çünkü ekonomi özsel olarak bir Sözleşme ilişkileri düzlemidir, ve Sözleşme Türe olmaksızın, Erdem olmaksızın olanaksızdır. Modern ekonomik ilişkilerin erdemsizlik içinde yürüdüğü düşüncesinin kendisi modern değildir ve feodal kültürden henüz bütünüyle çıkmamış yasasız bir Avrupa'ya, henüz modernleşme sürecinin başında olan kültürlere aittir, ve orada. Erdem gerçekten de korkutucudur.

Adam Smith Erdem kavramının kendisinin aşırılığı yadsıdığını dikkate almaz. Ama Liberalizmin sorunu daha özsel olarak Ahlak ya da Duyunç sorunudur. Duyuncun, tıpkı Özgürlük gibi, bir kez geliştikten sonra bastırılamayacağını kabul edersek, Liberalist duyunçsuzluk yalnızca bir terbiye ve yetiştirme eksikliğini, henüz Törelliğin yeterince gelişmediğini anlatır. Duyunçsuzluk yalnızca moral sorunlar yaratmakla kalmaz, ama Suç ve dolayısıyla Ceza kavramına götürür. Ve bugün Gönencin bireysel ve toplumsal Erdem ve Etik ile koşut olması olgusunun kendisi Liberalist düşünürü yalanlar. Liberalizm gerçekte bundan böyle modern kültürde yeri olmayan alt kültür artıklarını rahatlatacak bir etik gevşekliği aklamaya yarayabilir.

Bir Dizge olarak Ekonomik belirlenimler alanının tüm kavramları karşılıklı olarak birbirlerini belirlerler, ve bu düzeye dek tümü de özsel ve tümü de zorunludur. Buna göre bir Dizgede tek bir bileşenin çöküşü bütün bir Dizgenin çöküşü olduğu için, Ekonomik ilişkiler Dizgesinde de tek bir bileşenin çözülüşü bütün Ekonomik Dizgenin çözülüşünü getirir. Ekonomi alanında Sözleşme bu özsel bileşenlerden biridir. Ama Sözleşmenin kendisi kendisinden, Ekonomiden daha öğesel, daha yalın ve bu yüzden daha temel bir bileşene, insanların karakterine bağımlıdır.

Sözleşme bir dürüstlük, bir ödev, bir erdem ilişkisidir. Buna göre bu moral niteliği taşımayan, sözlerini tutmayı bilmeyen bireylerin Sözleşme ilişkileri kendinde bir Haksızlık ilişkisidir. Ahlakın — Özgürlüğün — yitirilememesi ama ancak kazanılabilmesi ölçüsünde, Ahlaksızlık bir bozulma değil ama bir toyluktur, ve ekonomik gelişmişliğin bir Ahlak ölçüsü olduğu düzeye dek ekonomik geri kalmışlık bir Ahlaksızlık göstegesidir.

Ahlak olmaksızın, duyunçları olgunlaşmış bireyler olmaksızın, kısaca Duyuncun kendisi olmaksızın Ekonomik Dizge gibi birşey de olamaz. Bir ekonomik birim, örneğin hangi türden olursa olsun modern bir işletme varoluşunu, etkinliğini yüzlerce ve bunlar dolayısıyla binlerce Sözleşmenin uyum içinde işlemesinde bulur. Ekonomi ahlaksal nitelikte evrensel bir gelişmişliği gerektirir.

Bu dizgesellik nedeniyle henüz ahlaksız olan kültürlerde Ekonomi en ilkel biçimlerin ötesine geçemez. Teknoloji dışarıdan alınabilir, giderek anamal da dışarıdan sağlanabilir, ama Ahlak, Erdem, Özgürlük değil.

Ahlaksızlık Özgürlük bilincinin yoksunluğu ile birlikte gider ve Özgürlük bilinci sorumluluk almayı bilmek demektir. Bu yüzden geri kalmışlığın sorumluluğunu dışsal sömürü, emperyalizm, IMF vb. gibi nedenlere bağlamak ahlaksız kültürlerin entellektüellerinin başarabildikleri en iyi çıkarsamadır, çünkü bu bilinçlerin kendileri özgür olmadıkları için bir Devletin Devlet olduğu düzeye dek kendi İstenci olan moral bir varlık olduğunu ve sorumluluğun başka her etmenden önce onun kendisine düştüğünü düşünemezler.

Geri kalmışlık Ahlaksızlıktır.